Hızlı büyüyen ve gelişen kripto para dünyasında, birçok terim kullanılıyor. Sektöre yeni giren yatırımcılar için bu bilinmedik terimler bir anlam karmaşasına dönüşebiliyor. Peki, kripto para dünyasında sıkça kullanılan token yakmak nedir, ne işe yarar? Token yakılırsa ne olur?
Token yakma tam anlamıyla Tokenleri dolaşımdan kalıcı olarak çıkararak, toplam arzı düşürme süreci olarak karşımıza çıkıyor. Genellikle Tokenin geliştiricileri tarafından uygulanan bu yöntemde, mevcut tokenlerin belirli miktarı yakılıp, kasıtlı biçimde dolaşımdan çıkarılıyor. Peki, bu işlemler ne işe yarıyor, sonuçları neler oluyor? İşte tüm detaylar…
Token yakmak nedir, ne işe yarar?
Token yakma, tokenleri dolaşımdan kalıcı olarak çıkararak, toplam arzı düşürme süreci olarak karşımıza çıkıyor. Kripto para ekosisteminde oldukça yaygın olan “Coin Burn”, “Token Burn” ya da “Coin Yakma İşlemi”mevcut kripto paraların belli bir kısmının kalıcı biçimde dolaşımdan çıkarılması anlamına geliyor . Genellikle tokenin geliştiricileri tarafından uygulanan bu yöntemde, mevcut tokenlerin belirli miktarı “yakılıyor” yani kasıtlı biçimde dolaşımdan çıkarılıyor.
Bitcoin ve Ethereum gibi daha büyük blockchain ağlarında genellikle bu mekanizma ile karşılaşılmıyor. Coin burn işlemleri çoğunlukla altcoin’ler ve küçük ölçekli tokenler tarafından dolaşımdaki sayıyı kontrol etmek için kullanılıyor. Yatırımcıları teşvik etmek ve fiyatı dengede tutmak için uygulanabiliyor.
Token yakma mekanizması tamamen kripto paraya özgü bir uygulama olarak biliniyor. Zira geleneksel para birimlerinde “yakma” işlemi gerçekleşmez. Kuru dengede tutmak için merkez bankalarının izledikleri farklı finans uygulamaları mevcut. Token yakma işlemi, halka açık şirketlerin yatırımcılarından hisselerini geri almalarına benziyor. Bu yöntemde, mevcut kağıt miktarı azaltılarak değer artırılabiliyor.
Token yakılırsa ne olur?
Projeler, hayali bir biçimde musluk açar gibi token arzını artırabilir veya düşürebilirler. Bu sayede fiyatı dengeler, Binance’in periyodik yakma işlemi de, ICO’ların proje tamamlanınca tokenlerini yakması da buna bir örnek niteliğinde oluyor. Token yakma işlemi bazı durumlarda hata düzeltme için de gerçekleştiriliyor. Bazı projelerde ise istenmeyen işlemlerden kaçınmak ve güvenlik katmanı oluşturmak için token yakılıyor.
Söz gelimi Ripple, aşırı yükleme ve DDoS saldırılarına karşı sistemi korumak için her işlemden ücret alıyor ve bunları yakıyor. Bazı projelerde token yakma, blockchain’deki işlemleri doğrulamak ve yeni veri eklemek için daha güvenilir bir konsensüs mekanizması oluşturmak amacıyla tercih ediliyor. Madencilik hakkı kazanmak için elindeki tokenleri yok eden kullanıcılara dayanan Proof-of-Burn (Yanma Kanıtı – PoB) konsensüs yapısı buna örnek olarak karşımıza çıkıyor. Bitcoin’de kullanılan Proof-of-Work (İş Kanıtı) konsensüs sitemi fazlasıyla kaynak tüketir ve olağanüstü işlem gücüne ihtiyaç duyuyor. PoB ise, yaktıkları coin sayısıyla seçilen ve bu sayede blockchain’e yeni bloklar ekleyebilen madencilerin sayısını kısıtlayarak kaynak sorununu çözmeye çalışıyor. Esasen, token yaktıkça sanal madencilik alanlarını da genişletmiş oluyorlar.
