Dünyada ve Türkiye’de kripto para sektörü hızla büyümeye ve gelişmeye devam ediyor. Türkiye nüfusuna oranla dünyanın en çok kripto para kullanıcısına sahip ülkelerinden birisi konumunda bulunuyor. Yatırımcılarını bu alana yönlendirmek isteyen kişiler hukuki detayları araştırmayı sürdürüyor. Peki, Kripto para yasal mı? Kripto para üretimi yasak mı, coin üretmek suç mu?
Kripto para piyasasına giriş yapmak isteyen kişiler ve coin üretmek isteyenler işin hukuki boyutu konusunda dönem dönem ikilemde kalabiliyor. İşte derinlemesine analizle kripto paranın hukuki yönü…
Kripto para yasal mı?
Yakın bir zamana kadar bu konuda mevzuatımızda herhangi bir yasal düzenleme mevcut değildi. 16 Nisan 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan “Ödemelerde Kripto Varlıkların Kullanılmamasına Dair Yönetmelik” ile 3. madde 1. fıkrası itibari ile “kripto varlık” deyimine mevzuatımızda da bir tanımlama getirildi. Bu tanıma göre kripto paranın dijital mecrada üretilen, muhafaza edilen, dağıtıma sunulan fakat itibari para, kaydi para, elektronik para, menkul kıymet vb. hiçbir suretle nitelendirilemeyen gayri maddi varlık olarak kabul gördüğü anlaşılmakta. Bu yönetmelik ile kripto paranın tanımı ve unsurları da yasal düzlemde ilk kez ortaya konuldu.
Aynı zamanda yönetmeliğin 3. maddesinin 2. ve 3. fıkralarında; kripto varlıkların ödemelerde doğrudan doğruya veya dolaylı olacak şekilde kullanılamayacağı ve yine bu kripto varlıkların ödemelerde doğrudan doğruya veya dolaylı olacak şekilde kullanılmasına yönelik herhangi bir hizmet sunulamayacağı yasal düzenleme altına alındı. Görüleceği üzere yayınlanan bu yönetmelik ile kripto paraya dair yasal bir çerçeve çizilmiş ve gayri maddi varlık olduğu ayrıca vurgulanıyor. Bunun yanında anılan yönetmelik ile birlikte kripto paraların ödeme vb. işlemlerde kullanılamayacağı da kati surette belirtilmiş durumda.
Kripto para üretimi yasak mı, coin üretmek suç mu?
Kripto para üretiminin yasal olup olmadığı konusunda madenciliğin lehine veya aleyhine herhangi bir yasal düzenleme henüz yapılmadı. Buradan da yola çıkarak şu rahatlıkla söylenebilir; anayasa tarafından hukuk devleti olmanın bir gereği olarak güvence altına alınmış olan “suçta ve cezada kanunilik ilkesi” gereği, yasalarca yasaklanmamış olan bir fiil suç kapsamında sayılamıyor. Bu sebeple kripto para üretimi yapılabilmesinin önünde herhangi bir yasal engel bulunmuyor. Ülkemiz açısından durum bu şekildeyken dünyanın farklı ülkelerinin kripto para dünyasına yaklaşımlarında farklılıklar gözüküyor. Örneğin; Afganistan, Pakistan, Bangladeş, Cezayir, Makedonya, Suudi Arabistan, Katar, Vietnam, Vanuatu, Bolivya, Rusya ve Çin kripto para piyasasına katı bir yasak getirdi. Hindistan, Ekvador , Endonezya, Fas, Zambiya, Mısır ve Nepal. Kripto para piyasasını yasaklamamakla beraber bu piyasaya sınırlı kullanım hakkı tanıyor.
Japonya, İngiltere, Amerika, Kanada, Malta, Ukrayna, İsviçre, Slovenya, Hong Kong ve Almanya gibi ülkelerin de dahil olduğu 111 ülke, kripto para piyasasını yasal olarak tanımladılar.