Kripto para ve borsa uzmanları çeşitli bilgiler verirken cezai durumdan kaçınmak için yorumlarının başında ve sonunda “yatırım tavsiyesi değildir” ibaresi kullanıyorlar. Peki, SPK’ya göre kripto para ve borsada yatırım tavsiyesi vermek suç mu, cezası ne kadar?
Sermaye Piyasası Kurulu borsada ve kripto paralarda manipülasyonu önlemek ve çıkar amaçlı bazı durumların önüne geçmek amacıyla piyasa yorumcularına ilişkin bazı kurallar koymuştu. İşlem bazlı piyasa dolandırıcılığı ve bilgi bazlı piyasa dolandırıcılığı olmak üzere iki ana duruma ayrılan manipülatif işlemlerde önemli detaylar yer alıyor. İşte yatırım tavsiyesi verecek olanların bilmesi gereken o detaylar…
Kripto para ve borsada yatırım tavsiyesi vermek suç mu?
İşlem bazlı piyasa dolandırıcılığı doğrudan piyasadaki ürünün fiyatını etkilemek amacıyla alım satım ve benzeri işlemlerin gerçekleştirilerek yapılmasıyla oluşuyor.
Bilgi bazlı piyasa dolandırıcılığı ise doğrudan maksatlı yanıltıcı bilgiler vererek bir ürünün fiyatı hakkında manipülatif demeçler vererek buradan gelir sağlamak veya bir kesimi kayba uğratmak amacıyla yapılıyor.
SPK’nın ilgili maddesinde yer alan ifadeler şöyle;
6362 sayılı SPK’nın 107. maddesinin ikinci fıkrasında (107/2), aynı maddenin birinci fıkrasında öngörülen işlem bazlı piyasa dolandırıcılığına paralel olarak, sermaye piyasası araçlarının fiyatlarını, değerini ve yatırımcıların kararlarını etkileyebilecek bilgiye dayanan bazı fiiller cezai müeyyideye bağlanmıştır. Bu düzenleme uyarınca, “sermaye piyasası araçlarının fiyatlarını, değerlerini veya yatırımcıların kararlarını etkilemek amacıyla yalan, yanlış veya yanıltıcı bilgi veren, söylenti çıkaran, haber veren, yorum yapan veya rapor hazırlayan ya da bunları yayan ve bu suretle menfaat sağlayan” kişilerin 3 yıldan 5 yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılacağı hükme bağlamıştır.
Bu düzenlemeye göre sermaye piyasası araçlarıyla ilgili yanlış ve yanıltıcı bilgi vererek bu alanda söylenti çıkararak, yorum yapmak veya rapor hazırlamak bu maksatla da menfaat sağlamak suç olarak kabul ediliyor. Bu noktada var olan ilgili maddeyi unutmadan piyasada var olan bilgileri aktarmak kaynaklarını göstererek bilgi vermek suç kapsamına girmiyor. Ancak yönlendirici bilgiler sunarak buradan kazanç elde etmek madde kapsamına alınabilir. Bu durumun oluşmasını engellemek için de yorumculular sıklıkla “yatırım tavsiyesi değildir” ibaresine yer veriyorlar. Burada amaçlarının bilgi vermek ve piyasadaki durumu aktarmak olduğunun altını çizmek için yatırımcıları herhangi bir enstrümana yönlendirmemek adına YDT ifadesi kullanılıyor. Bu kapsamlara dikkat edilerek yapılan yorumlar suç oluşturmazken madde kapsamında giren işlemleri yapmak cezai sonuçlar doğurur.